Χριστουγεννιάτικα έθιμα στον Αργοσαρωνικό

Την περίοδο των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς τα νησιά του Αργοσαρωνικού φορούν τα “καλά” τους για να γιορτάσουν τη γέννηση του Χριστού και την έλευση του νέου χρόνου. Όπως κάθε τόπος, η Ύδρα, ο Πόρος και η Αίγινα έχουν παλιά και νέα Χριστουγεννιάτικα έθιμα που αναβιώνουν κάθε χρόνο. 

Ύδρα

Όλο το νησί φορά τα γιορτινά του για τις ημέρες των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς και φωτίζεται μεγαλοπρεπώς. Σύμφωνα με την παράδοση, τις παραμονές των Χριστουγέννων οι ετοιμασίες στα σπίτια ήταν πυρετώδεις. Οι νοικοκυρές άσπριζαν το εξωτερικό των σπιτιών τους και ζύμωναν Χριστόψωμα με καρύδια και αμύγδαλα.

Στα υδραϊκά δεν έλεγαν τα κάλαντα αλλά “έλεγαν τα Χριστούγεννα”. Το φιλοδώρημά τους ήταν πορτοκάλια και μανταρίνια, ενώ αν ήταν συγγενικά πρόσωπα τους έδιναν ασημένια νομίσματα μαζί με πορτοκάλια.

Το βράδυ της παραμονής των Χριστουγέννων τα παιδιά κατεβαίνουν στην παραλία κρατώντας φωτισμένα χάρτινα καραβάκια ή εκκλησάκια με κεριά.

Όσο οι γιορτές προχωρούν, ξεκινούν οι εκδηλώσεις της Πρωτοχρονιάς. Οι κανονιοβολισμοί από το κάστρο του Κάβου είναι παράδοση μόλις αλλάξει ο χρόνος. Όπως και τα πυροτεχνήματα και το χτύπημα των καμπανών όλων των εκκλησιών του νησιού.

Το μεσημέρι της Πρωτοχρονιάς ο Άγιος Βασίλης μοιράζει τα δώρα του στα παιδιά. Οι πόρτες όλων των σπιτιών της Ύδρας παραμένουν ανοιχτές όλη την ημέρα για να υποδεχτούν τον πρώτο απρόσκλητο επισκέπτη. Ο νοικοκύρης του κρεμάει το δώρο του στο λαιμό με μια κορδέλα και στη συνέχεια τον καλεί στο πρωτοχρονιάτικο γεύμα του σπιτιού.

Πόρος

Ανάμεσα στα χριστουγεννιάτικα έθιμα του Πόρου είναι το σφάξιμο του χοιρινού που μαγειρευόταν με σέλινο ή ψηνόταν στη σούβλα, τα Χριστόψωμα, τα κουλούρια και τα αμυγδαλωτά. Κατά τον 19ο αιώνα στα έθιμα προστέθηκαν τα σκαλτσούνια.

Το στόλισμα του δέντρου δεν ήταν η παράδοση στον Πόρο, αλλά ο στολισμός κάθε λογής πλεούμενων με φανάρια. Το έθιμο διατηρείται και σήμερα και έτσι η παραλία του νησιού στολίζεται με καραβάκια.

Οι Καλικάτζαροι και ο διωγμός τους ήταν μεγάλο ζήτημα στον Πόρο. Πιστευόταν ότι κατά τη διάρκεια των εορταστικών ημερών, 12 στο σύνολο, ταλαιπωρούσαν ανθρώπους και ζώα. Γι’ αυτό και μετά τον Αγιασμό οι κάτοικοι ράντιζαν τα σπίτια τους, τους ανθρώπους και τα ζώα, ενώ τα παιδιά τραγουδούσαν υποκρινόμενα τους καλικάτζαρους.

Αίγινα

Πλούσια σε χριστουγεννιάτικα έθιμα που ξορκίζουν το κακό ήταν τα παλιά χρόνια η Αίγινα. Ξεκινάμε με το “δέσιμο της μοίρας” που γινόταν για να δουν οι κοπέλες στον ύπνο τους την παραμονή της Πρωτοχρονιάς αυτόν που θα παντρεύονταν. Ένα ακόμα έθιμο ήταν το στέρνισμα, δηλαδή τα χρήματα που έδιναν οι γονείς και οι παππούδες στα παιδιά για να αγοράσουν παιχνίδια ή καρύδια για να παίξουν το ομώνυμο παιχνίδι. Τέλος, η κρεμμυδασκέλα δεν ήταν τίποτε άλλο από το κρέμασμα μιας κρεμμύδας στο κατώφλι της πόρτας την παραμονή της Πρωτοχρονιάς που θα έφερνε ευημερία στο σπίτι.

Ετικέτες: Έθιμα, πολιτισμός, Χριστούγεννα, Πρωτοχρονιά, Ύδρα, Πόρος, Αίγινα